Goed bestuur – oftewel governance – is de sleutel tot duurzame groei en waardecreatie binnen jouw onderneming. Het gaat om duidelijke afspraken, efficiënte processen en transparante wisselwerkingen tussen de verschillende actoren en organen binnen je bedrijf.
Een doordachte governance-structuur helpt niet alleen om conflicten te vermijden, maar zorgt er ook voor dat je onderneming strategisch sterker staat, zowel op vlak van risicobeheer als in de relaties met stakeholders.
Maar wat betekent dit concreet voor jou als ondernemer? Hoe kan je governance inzetten om je bedrijf future-proof te maken?
Waarom is governance belangrijk voor kmo’s en familiebedrijven?
Veel ondernemers denken dat governance enkel relevant is voor grote bedrijven. Niets is minder waar. Ook kmo’s en startende ondernemingen hebben baat bij een duidelijke bestuursstructuur. Het zorgt ervoor dat:
- Rollen en verantwoordelijkheden helder afgebakend zijn
- Beslissingen doordacht en onderbouwd genomen worden
- Risico’s tijdig worden geïdentificeerd en beheerst
In familiebedrijven is governance nog belangrijker. Naast de zakelijke uitdagingen spelen ook familiale dynamieken een rol. Door een familiecharter op te stellen, leg je duidelijke afspraken vast die rust en stabiliteit brengen voor de volgende generaties.
5 tips om aan de slag te gaan met governance
1. Voorkom rolverwarring binnen je bedrijf
Als ondernemer draag je vaak meerdere petten tegelijk: je bent aandeelhouder, bestuurder én bedrijfsleider. Dit kan leiden tot rolverwarring, niet alleen voor jezelf, maar ook voor je medewerkers en zakenpartners.
- Wees je bewust van je verschillende rollen. Welke pet draag je in welke context?
- Benoem verantwoordelijkheden duidelijk. Dit voorkomt frustraties binnen het team.
- Zorg voor een duidelijke taakverdeling. Aandeelhouders investeren, bestuurders bepalen de strategie en het management voert uit.
Voorbeeld: een veelgehoorde frustratie binnen familiebedrijven is dat de ene aandeelhouder fulltime in het bedrijf werkt, terwijl de andere aandeelhouder passief blijft en toch mee profiteert van de winst. Heldere afspraken maken is hier essentieel.
2. Ken het verschil tussen een raad van advies en een raad van bestuur
Een raad van advies helpt om strategische beslissingen beter te onderbouwen, maar heeft geen bindende beslissingsmacht. Een raad van bestuur daarentegen draagt een grotere verantwoordelijkheid en heeft wettelijke verplichtingen.
- Een raad van advies is een goede eerste stap om externe expertise binnen te halen
- Een raad van bestuur is noodzakelijk wanneer een bedrijf groeit en er externe bestuurders of een CEO worden aangesteld
- Een sterke voorzitter speelt een cruciale rol in een goed functionerende raad van bestuur
Het opzetten van een raad van advies of bestuur vraagt voorbereiding en duidelijke verwachtingen. Spreek hier vooraf over met een expert.
3. Maak werk van risicomanagement
Elke onderneming wordt geconfronteerd met risico’s. Cybersecurity, veranderende wetgeving, economische onzekerheden en duurzaamheid zijn slechts enkele voorbeelden. Een sterk risicobeheer helpt je om:
- Gevaren in kaart te brengen en actieplannen uit te werken
- Het vertrouwen van klanten, investeerders en medewerkers te vergroten
- Sneller en efficiënter te reageren op marktveranderingen
Duurzaamheid wordt steeds vaker opgenomen in risicomanagement. Ondernemingen die hier proactief mee aan de slag gaan, winnen niet alleen aan imago, maar kunnen op termijn ook kosten besparen en hun winstgevendheid verhogen.
4. Goede afspraken maken goede vrienden
Duidelijke en heldere afspraken voorkomen conflicten en misverstanden.
- Aandeelhouders maken best afspraken over winstverdeling, overdracht van aandelen en opvolging in een aandeelhoudersovereenkomst
- Bestuurders moeten duidelijke strategieën en langetermijnplannen opstellen
- Een eigenaarsvisie helpt om de waarden en toekomstplannen van het bedrijf te structureren
5. Beheer familiale dynamieken op een professionele manier
In familiebedrijven spelen emotionele banden een extra rol in de werking van het bedrijf. Dit kan leiden tot spanningen en onzekerheid, zeker bij overdracht naar de volgende generatie.
- Een familiecharter helpt om fundamentele afspraken vast te leggen
- Regelmatige gesprekken tussen familieleden kunnen toekomstige conflicten vermijden
- De volgende generatie kan stapsgewijs betrokken worden in het bestuur van het bedrijf
Een sterke governance-structuur helpt om familiale belangen en zakelijke doelstellingen op elkaar af te stemmen, zodat zowel het bedrijf als de familie er wel bij vaart.
Conclusion
Governance is geen overbodige luxe, maar een essentiële bouwsteen voor duurzame groei en stabiliteit. Of je nu een startende ondernemer bent, een groeiende kmo leidt of een familiebedrijf runt, duidelijke afspraken en structuren helpen om je onderneming op lange termijn succesvol te maken.
Wil je weten hoe je governance concreet kan toepassen in jouw bedrijf?
Op donderdag 27 februari organiseert Titeca pro accountants & Experts een pro Academy over de Code Buysse IV. De Code Buysse biedt een pragmatische leidraad voor goed bestuur in niet-beursgenoteerde Belgische ondernemingen. Coauteur van de code Laura Lannoo en onze pro experts Jurka Vanthournout en Matthias Wallaeys geven je tips over hoe je de Code Buysse in jouw bedrijf integreert.
Alle info vind je here.
