De gesplitste aankoop is een manier om een (vaak onroerend) goed aan te kopen waarbij één koper de blote eigendom aankoopt en één koper het vruchtgebruik (vandaar de term “gesplitst”). Doordat het vruchtgebruik bij het overlijden van de vruchtgebruiker automatisch uitdooft en toekomt aan de blote eigenaar zonder dat deze hierop erfbelasting betaalt, wordt een gesplitste aankoop vaak gebruikt om redenen van successieplanning. Hierbij kopen de ouders het vruchtgebruik over een onroerend goed (vaak een tweede verblijf), zodat zij de woning ofwel zelf kunnen gebruiken ofwel kunnen verhuren en de huuropbrengst innen. De kinderen kopen dan de blote eigendom en worden volle eigenaars op het ogenblik dat de ouders zijn overleden, zonder dat zij hierop nog erfbelasting dienen te betalen.
Aandachtspunten
Opdat er op het ogenblik van overlijden van de ouders geen erfbelasting verschuldigd zou zijn, is wel vereist dat de blote eigenaars de aankoop van de blote eigendom zelf betalen met eigen middelen en dat zulks ook duidelijk blijkt uit de vermeldingen in de authentieke akte. Indien de blote eigenaars de blote eigendom niet zelf financieren, zal de fiscus op het ogenblik van het overlijden doen alsof het onroerend goed zich nog in het vermogen van de ouders bevindt en zal de waarde van de volle eigendom belast worden in de erfbelasting.
Indien de kinderen zelf over voldoende middelen beschikken of een financiering bij de bank aangaan, stellen zich dienaangaande in principe geen problemen, maar de kat komt op de koord indien de ouders het geld voor de aankoop van de blote eigendom eerst aan de kinderen willen schenken.
Voorafgaande schenking
Omtrent deze voorafgaande schenking is reeds heel wat te doen geweest en is het standpunt van de fiscus doorheen de jaren verschillende keren gewijzigd, voornamelijk omtrent de vraag of er op de schenking aan de kinderen al dan niet schenkbelasting betaald moest worden. Zeker op het ogenblik dat de Vlaamse Belastingdienst in het leven werd geroepen, werd om de haverklap een wijziging of aanvulling aan het geldende standpunt aangebracht, tot de Raad van State de Vlaamse Belastingdienst een halt toeriep en het standpunt integraal vernietigde.
Sindsdien is het in Vlaanderen terug mogelijk om door middel van een niet-geregistreerde bankgift – en dus zonder dat schenkbelasting wordt betaald – het geld voor de aankoop van de blote eigendom aan de kinderen te schenken.
Tijdstip schenking
De volgende vraag die zich stelt, is die naar het tijdstip waarop de schenking moet gebeuren, met name of deze reeds voorafgaand aan de compromis dient plaats te vinden, dan wel of het voldoende is dat het geld voorafgaand aan de authentieke akte wordt overgeschreven. Recent publiceerde de federale administratie het standpunt dat de blote eigenaar reeds voorafgaand aan het ondertekenen van de compromis over het geld voor betaling de blote eigendom moet beschikken. Een schenking na de compromis is dan ook te laat. Deze regeling is thans van toepassing op gesplitste aankopen in het Waals en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Het was dan ook uitkijken naar de houding van Vlabel dienaangaande – zou het federale standpunt gevolgd worden of niet? Daaromtrent is recent duidelijkheid gekomen ingevolge standpunt 20067. In dit standpunt bevestigt Vlabel dat de compromis niet het doorslaggevende moment is waarop de schenking gebeurd moet zijn en dat het bijgevolg voldoende is dat de gelden op de rekeningen van de kinderen staan op het moment dat de authentieke akte verleden wordt. Belangrijk in dit verband is wel dat in de compromis duidelijk vermeld wordt dat het voorschot uitsluitend door de vruchtgebruiker betaald wordt en bij het betalen van het saldo van de koopprijs integraal op zijn aandeel in de verkoopprijs zal worden aangerekend.
Indien je vragen hebt, aarzel niet om contact op te nemen. Je kan ons steeds bereiken via het nummer 051 26 82 68 of via e-mail naar info@titeca.be.
