Veel ondernemers maken gebruik van een vruchtgebruikconstructie bij de aankoop van een onroerend goed. De vennootschap verwerft dan het (tijdelijk) vruchtgebruik, terwijl jij als bedrijfsleider de blote eigendom in handen hebt. Na afloop van de duurtijd van het vruchtgebruik krijg je dan de volle eigendom van het pand.
Maar wat als je het vruchtgebruik wil verlengen voor het verstrijken van de initiële termijn? Tot voor kort vond de Vlaamse Belastingdienst dat je daar 12% verkooprecht op moest betalen, maar dat is recent veranderd dankzij een uitspraak van het Hof van Cassatie.
Wat is precies een verlenging van vruchtgebruik?
Er is sprake van een verlenging wanneer:
- De duurtijd van het vruchtgebruik wordt verlengd voor het verstrijken van de initiële termijn (totale termijn max. 99 jaar);
- De verlenging van het vruchtgebruik gebeurt tussen dezelfde partijen;
- Enkel de duurtijd wijzigt, niet de andere modaliteiten van het vruchtgebruik.
Wordt niet aan al deze voorwaarden voldaan? Dan gaat het niet om een verlenging, maar om een hernieuwing van het vruchtgebruik of een vestiging van een nieuw vruchtgebruik. In dat geval is er sowieso verkooprecht verschuldigd.
Wat zegt de rechtspraak?
- In een concreet dossier had de Vlaamse Belastingdienst verkooprecht geheven op de verlenging van een bestaand vruchtgebruik. De belastingplichtige ging niet akkoord en stapte naar de rechter.
- Het Hof van Beroep te Gent oordeelde op 30 november 2021 dat zo’n verlenging géén ‘overdragende overeenkomst’ vormt, wat een wettelijke voorwaarde is om verkooprecht te kunnen heffen. Volgens het hof houdt de verlenging enkel een wijziging in van de duurtijd, niet van het recht zelf.
- De Vlaamse Belastingdienst tekende daarop cassatieberoep aan, maar bleef intussen bij haar standpunt en bleef verkooprecht heffen op dergelijke verlengingen.
- Pas op 24 januari 2025 bracht het Hof van Cassatie definitieve duidelijkheid: een verlenging is géén overdracht en dus géén aanleiding voor verkooprecht.
Goed nieuws voor ondernemers
Het staat nu vast dat op de verlenging van het vruchtgebruik geen verkooprecht meer zal worden geheven door de Vlaamse Belastingdienst. Enkel het vaste recht van € 50 blijft verschuldigd. Ook in Brussel en Wallonië is er geen verkooprecht verschuldigd bij een verlenging van vruchtgebruik.
Goed nieuws dus voor ondernemers die een bestaande vruchtgebruikconstructie willen verlengen.
Vragen over jouw specifieke situatie?
Onze experts bekijken jouw dossier graag. Neem gerust contact met ons op.
