De zorgvolmacht: nu beslissen voor als het niet meer lukt

Stel je begint te dementeren of – erger – je belandt in een coma. Wat dan? Wie betaalt jouw facturen? Wie zet jouw onderneming verder? Wie beheert de verhuur van jouw appartement aan zee? Wie neemt de beslissing als er een zorginstelling gekozen moet worden? Met een zorgvolmacht kan dit én veel meer geregeld worden. Een zorgvolmacht biedt niet alleen gemoedsrust, maar heeft vele praktische voordelen.  We lichten toe aan de hand van de 6 vaakst gestelde vragen.

1 Wat is een zorgvolmacht?

Een zorgvolmacht is een overeenkomst waarbij jij optreedt als ‘lastgever’ en een volmacht geeft aan iemand die je vertrouwt om beslissingen te nemen in jouw naam voor het geval jij dit niet meer kan. Denk daarbij aan dementie of coma.  

Deze persoon wordt dan door jou aangesteld als lasthebber. Het is ook mogelijk om meerdere lasthebbers aan te stellen. In de meeste gevallen worden vooral partners en/of kinderen aangeduid, maar er kan ook buiten familieverband gekozen worden.   

Dit is niet alleen aangewezen voor het vlot verderzetten van jouw onderneming, maar ook in het kader van successieplanning. Zo kan de volmachthouder in extremis zelfs nog aan successieplanning doen, rekening houdend met eventueel vooraf door jou opgelegde regels.   

2 Wat kan worden geregeld in een zorgvolmacht?

De volmacht kan ruim opgemaakt worden of net beperkt, kan betrekking hebben op beslissingen die het vermogen raken of op persoonlijke (zorg-)beslissingen: bepaalde bankverrichtingen uitvoeren, bepaalde handelingen m.b.t. de onderneming uitvoeren, de verkoop van een onroerend goed doen, etc.   

De zorgvolmacht kan ook voorzien dat een bepaalde lasthebber (bv. echtgenoot) steeds alleen kan beslissen of kan voorzien dat bepaalde sleutelbeslissingen samen met andere lasthebbers (bv. kinderen) moeten genomen worden.   

Je hebt met andere woorden een grote vrijheid bij het opstellen van de modaliteiten van je persoonlijke zorgvolmacht. Het opstellen van een goede zorgvolmacht is dan ook juridisch maatwerk.   

3 Wanneer neemt ze een aanvang en eindigt ze?

Je kan zelf beslissen wanneer de volmacht aanvangt en wanneer de door jou aangestelde lasthebber een beslissing mag nemen in jouw naam.  Zo is het mogelijk dat je nog gezond van geest bent, maar de volmacht toch al wil laten ingaan omdat je je moeilijk kan verplaatsen.  

In de meeste gevallen wordt voorzien dat de volmacht pas start op het ogenblik van wilsonbekwaamheid, wanneer je met andere woorden niet meer helder van geest bent. De volmacht kan preciseren hoe deze onbekwaamheid moet worden vastgesteld, bv. aan de hand van geneeskundige verslagen opgemaakt door twee artsen. Het kan strenger, het kan ook minder formeel.  

In principe geldt de volmacht voor het leven van de lastgever. Ze kan ook vroeger eindigen. Verlies je het vertrouwen in je lasthebber en ben je nog bekwaam, dan kan je de volmacht intrekken. De volmacht eindigt ook bij het verstrijken van de duur indien een beperkte duur werd opgenomen. En ook de vrederechter heeft een herroepingsrecht in geval van misbruik van de volmacht.   

4 Hoe stel je een zorgvolmacht op?

Een zorgvolmacht wordt schriftelijk opgesteld. Een notariële tussenkomst is vereist indien de lasthebber notariële handelingen moet kunnen stellen. Denk aan de verkoop van een huis, of het verrichten van een notariële schenking.   

De zorgvolmacht – zowel onderhandse als notariële – wordt geregistreerd door de notaris in het Centraal Register voor Lastgevingen. Zo kan elke notaris in België gemakkelijk terugvinden als er voor een bepaalde persoon een zorgvolmacht bestaat. Zonder deze registratie zal de volmacht geen uitwerking hebben.   

Op het moment van ondertekening van de zorgvolmacht, moet je wilsbekwaam zijn en dus gezond van geest. Wie de eerste tekenen van een beginnende dementie opmerkt, maar nog voornamelijk helder is, kan in principe nog een volmacht regelen maar wacht daar best niet te lang mee. 

5 Wat indien ik geen zorgvolmacht heb?

Als je vooraf geen regelingen treft voor het geval je onbekwaam wordt en er moeten plots toch bepaalde beslissingen genomen worden, dan word je, na een gerechtelijke procedure, door de vrederechter onder bewind geplaatst van diegene die de rechter hiervoor geschikt acht: vaak een familielid, maar in geval van onenigheid kan dit bv. ook een advocaat zijn. De bewindvoerder moet dan oordelen of een beslissing al dan niet genomen mag worden, en dit onder toezicht van de vrederechter.  

Met een zorgvolmacht op maat bepaal je echter zelf wie jouw zaken mag beheren en wat de voorwaarden daarbij zijn.   

6 Waarin kunnen wij jou ondersteunen?

Een zorgvolmacht betekent maatwerk. Deze dient in een bredere context te worden opgemaakt. Onze Titeca Pro Experts zorgen ervoor dat de inhoud van je zorgvolmacht volledig in lijn ligt met jouw (vermogens)planning én dat de continuïteit van je onderneming(en) gegarandeerd wordt.  

Aarzel zeker niet ons hier te contacteren bij vragen.

Wens je een gesprek over de juiste aanpak voor jouw onderneming?  Maak dan hier een afspraak met onze pro experts!