De Vlaamse overheid stimuleert al enige tijd ondernemingen om hun energieverbruik te optimaliseren. In tegenstelling tot de energie intensieve ondernemingen, waren de niet energie-intensieve ondernemingen niet gebonden aan enige regelgeving inzake hun energiebeheer. Sinds 1 januari 2023 is hier evenwel verandering in gekomen en zijn de niet energie-intensieve ondernemingen verplicht om een energieaudit op te maken, dan wel een energiebalans op te stellen. Meer weten wat deze verplichtingen precies inhouden? Wij geven je hieronder alvast een kijk op de belangrijkste punten.
1 Energie of niet energie-intensief?
Om te bepalen welke verplichtingen je als ondernemer dient na te leven, dient in eerste instantie bepaald te worden of de vestiging van je onderneming al dan niet energie-intensief is. Dit wordt bepaald a.d.h.v. het jaarlijks finaal energieverbruik. Is dit verbruik hoger dan 0,1 PJ, dan wordt de onderneming als energie-intensief beschouwd. Is dit lager, dan wordt deze als niet energie-intensief beschouwd. De criteria worden steeds afgetoetst per vestiging en de daaruit volgende verplichtingen gelden dan ook op hetzelfde niveau.
Om het energieverbruik van je onderneming vast te stellen, kan je gebruik maken van de berekeningstool inzake energie ontworpen door de Vlaamse overheid: tool berekening energieverbruik.
In onderstaande toelichting gaan we dieper in op de nieuwe voorwaarden en maatregelen die gelden voor niet energie-intensieve onderneming.
2 Aan welke verplichtingen dien ik te voldoen?
Niet enkel het jaarlijks energieverbruik bepaalt aan welke verplichtingen dient voldaan te worden, maar ook het type van onderneming zelf:
Verplichting tot het opstellen van een energieaudit
- Grote ondernemingen
- Kmo’s met een jaarlijks energieverbruik gelegen tussen de 0,05 PJ en 0,1 PJ.
Verplichting tot het opstellen van een energiebalans
- Kmo’s met een energieverbruik tussen de 0,02 PJ en 0,05 PJ
Ben je een kmo met een jaarlijks energieverbruik lager dan 0,02 PJ, dan ben je vrijgesteld van enige verplichting.
Om te bepalen of je al dan niet een kmo/grote onderneming bent, zijn een tweetal criteria van toepassing. Grote onderneming stellen ofwel meer dan 250 personen te werk, of hebben een jaaromzet groter dan 50 miljoen EUR en een jaarlijks balanstotaal groter dan 43 miljoen EUR.
3 Wat is een energieaudit en wanneer moet deze ingediend worden?
De energieaudit moet voldoen aan bepaalde vormvereisten en deze zal iedere 4 jaar opnieuw moeten worden uitgevoerd. Deze is gebaseerd op het effectief gemeten energieverbruik en omvat een gedetailleerd overzicht van het energiegebruiksprofiel van de gebouwen en processen (incl. vervoer).
De audit moet worden opgesteld door een energiedeskundige, die aanvaard moet worden door het VEKA (Vlaams Energie- en Klimaatagentschap). De Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) stelt op haar website een lijst met potentiële energiedeskundigen ter beschikking.
De deadline voor het opmaken van deze energieaudit is 1 april 2023. Indien pas na 1 april 2023 het energiegebruik van de vestiging stijgt boven de drempelwaarde van 0,05 PJ, moet binnen de 6 maanden na de vaststelling dat de drempelwaarde wordt overschreden een energieaudit worden opgesteld.
Wanneer de energieaudit is ingediend heeft de exploitant van de vestiging drie jaar de tijd om alle rendabele maatregelen (IRR > 13%) uit te voeren.
4 Wat is een energiebalans en wanneer moet deze ingediend worden?
De energiebalans heeft als doel om een inzicht te bieden in het energieverbruik van je kmo. Deze omvat een overzicht van het energiegebruiksprofiel en geeft een inventaris weer van al de energiestromen in een bepaald jaar en bepaald gebied.
De energiebalans dient te worden opgemaakt door de exploitant van de onderneming of door een persoon die daartoe door de exploitant gemachtigd is. Volgend sjabloon wordt door de Vlaamse overheid voorzien bij het opstellen van de energiebalans.
De deadline voor het opmaken van deze energiebalans ligt op 1 april 2023. Vestigingen van ondernemingen die pas na 1 april 2023 aan de criteria voldoen en dus na 1 april 2023 een energiegebruik van 0,02 PJ overschrijden, moeten binnen de 6 maanden na deze vaststelling een energiebalans opstellen.
Per sector is er een sectorale no-regretmaatregelenlijst beschikbaar. Zo’n lijst bevat tien maatregelen met een terugverdientijd van maximum 3 jaar. De onderneming dient de maatregelen die in de lijst staan en voor hun sector toepasselijk zijn binnen de 4 jaar uit te voeren. De energiebalans heeft een geldigheidsduur van 4 jaar vanaf de datum waarop de energiebalans wordt ingediend.
5 Hoe moet de energiebalans/audit geregistreerd worden?
De energiebalans of energieaudit dient geregistreerd te worden bij het VEKA. Op hun website is een webapplicatie voorzien waar deze geregistreerd kan worden en wordt er ook verdere toelichting voorzien m.b.t. de procedure.
6 Ondersteunende maatregelen
Om ondernemingen bij deze nieuwe verplichtingen te ondersteunen wordt een flankerend instrument aan de nieuwe versterkte wetgeving voor net niet energie-intensieve ondernemingen opgezet, namelijk de sectorfederatieovereenkomsten (SFO’s).
De sectorfederatieovereenkomsten zullen vrijwillig afgesloten worden tussen de Vlaamse Overheid en sectorfederaties en zullen een sectoraal ontzorgingstraject inhouden om de niet-energie intensieve ondernemingen uit de betrokken sector te ondersteunen bij het voldoen aan de wetgeving en hen te ontzorgen bij de uitvoering van verplichte maatregelen. De steun voor een sectorfederatieovereenkomst zal worden toegekend in de vorm van een subsidie.
Denk je dat jouw onderneming hier een beroep op kan doen? Aarzel zeker niet ons hier te contacteren bij vragen.
Wens je een gesprek over de juiste aanpak voor jouw onderneming? Maak dan hier een afspraak met onze pro experts!
