In oktober brachten we je op de hoogte dat het duolegaat niet langer kan worden aangewend om een fiscale besparing te bekomen. Enigszins ter compensatie, werd door de Vlaamse Regering het nieuw regime van “de vriendenerfenis” in het leven geroepen.
1. Vriendenerfenis
Wanneer je bij testament iets nalaat aan een vriend of ver familielid (lees: anderen dan (klein)kind, partner, of ouder), dan betalen zij daar een forse erfbelasting op die – naargelang de omvang van het legaat – schommelt tussen de 25% en 55%. Het nieuw regime van de vriendenerfenis voert een vermindering van de erfbelasting in voor verre familie of vrienden, die er op neerkomt dat een bedrag van maximum 15.000 euro aan een lager tarief van 3% gelegateerd kan worden. Dit komt overeen met het tarief dat kinderen en partners op hun eerste schijf betalen. Hierdoor zal je vriend tot 3.300 euro minder erfbelasting betalen.
2. Concreet
Hoe ga je nu praktisch te werk om dergelijke vriendenerfenis op poten te zetten? De vriendenerfenis dient uitdrukkelijk te worden opgenomen in je testament, waarbij duidelijk wordt aangegeven welke personen de toepassing van de belastingvermindering mogen vragen. Dit kan gelijk wie zijn, uiteraard met uitsluiting van afstammelingen en partner.
Aangezien de regeling uitwerking zal krijgen voor alle nalatenschappen die openvallen (en dus voor alle overlijdens) vanaf 1 juli 2021, kan je desgewenst nu reeds je testament aanpassen. De vereiste van een notarieel testament waarvan oorspronkelijk sprake was, werd geschrapt. Je kan de vriendenerfenis dus opnemen ongeacht de vorm van het testament (eigenhandig, notarieel of internationaal).
3. Totaalplaatje
Let wel, mocht je méér dan 15.000 euro aan je vriend legateren, dan zal hij op het surplus boven de 15.000 euro de gewone tarieven (25% – 55%) betalen. Tevens zal een begunstiging van meerdere vrienden er toe leiden dat de vermindering van 3.300 euro pro rata zal worden toegepast en dus in verhouding tot het bedrag dat zij elk ontvangen. Door het bedrag te begrenzen op een maximum van 15.000 euro, zullen de hoge tarieven van 25% tot 55% aldus nooit echt veraf zijn.
Hoewel het invoeren van de vriendenerfenis een nobele insteek heeft, biedt het dan ook weinig soelaas voor mensen met een groot vermogen. In dergelijke situaties kan het mogelijks voordeliger zijn om een schenking te doen. Een schenking aan een vriend of ver familielid van tegoeden op een bankrekening kan immers gebeuren ofwel bij middel van een bankgift, in welk geval er geen schenk- of erfbelasting betaald wordt op voorwaarde dat de schenker nog minstens drie jaar in leven blijft, ofwel middels een geregistreerde schenking, in welk geval een vlak tarief van 7% schenkbelasting van toepassing is. Die 7% geldt ongeacht het bedrag van de schenking, daar waar de vermindering van de vriendenerfenis gelimiteerd is tot 15.000 euro.
Alvorens de vriendenerfenis zonder meer in je testament te verwerken, is het aldus aangewezen om het totaalplaatje voor ogen te houden, waarbij een schenking van roerende goederen dus nog steeds een zeer interessante piste blijft voor wie geen erfgenamen in rechte lijn of partner heeft.
Heb je vragen, wens je bijkomende toelichting of begeleiding bij de aanpassing/opmaak van je testament, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen via info@titeca.be.