Energiecrisis: Sociale steunmaatregelen

Federaal

Maatregelen voor de ondernemer als werkgever

Tijdelijke werkloosheid energie

Er wordt opnieuw een soepeler regime van tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken ingevoerd, zijnde “de tijdelijke werkloosheid energie”. Wens je als werkgever hierop een beroep te doen, dan zal je aan een van de volgende voorwaarden moeten voldoen:

• Ofwel maakte de aankoop van energieproducten (ook andere dan aardgas en elektriciteit) in 2021 minstens 3% van de toegevoegde waarde (*) van jouw bedrijf uit; 
• Ofwel verdubbelde jouw definitieve energiefactuur in het kwartaal vóór de aanvang van de werkloosheid in vergelijking met de factuur van hetzelfde kwartaal van het vorig jaar.  

(*) Aan de hand van de jaarrekening wordt onder het begrip toegevoegde waarde verstaan: het verschil tussen: 

• Het totaalbedrag van jouw omzet, vermeerderd met andere bedrijfsopbrengsten, de productie in voorraad en de geproduceerde vaste activa; 

• Het totaalbedrag van de aankoop van handelsgoederen, grondstoffen en hulpstoffen, vermeerder met de aankoop van diensten en diverse goederen.  

Hoe de andere voorwaarden concreet ingevuld moeten worden, is op heden nog niet duidelijk. 

Afhankelijk van het werkgebrek kan je als werkgever volgende regelingen invoeren:

• Een regeling van volledige schorsing, voor maximum 4 opeenvolgende weken;
• Een regeling van gedeeltelijke arbeid, voor maximum 3 maanden (waarbij er minder dan 3 dagen / week of minder dan 1 week / 2 weken wordt gewerkt).

Je dient daartoe als werkgever echter de volgende formaliteiten na te leven:

• Een formulier C106A-ENERGIE versturen naar de RVA, ten minste 5 dagen voordat je de eerste mededeling van de voorziene werkloosheid verstuurt naar de RVA;
• Je werknemers, de ondernemingsraad (of de vakbondsafgevaardigde) en de RVA in kennis stellen van de voorziene werkloosheid, ten minste 3 dagen vóór de eerste effectieve werkloosheidsdag;
• De werkloosheid voorafgaandelijk op maandbasis elektronisch melden aan de RVA, en na afloop van elke maand een elektronische aangifte indienen bij de RSZ.
• Tot 31/12/2022 moet je geen maandelijkse controlekaart C3.2A aan jouw werknemers bezorgen.  

Opgepast: indien je je medewerkers onterecht toch op tijdelijke werkloosheid plaatst, zal je alsnog het loon van jouw werknemers voor de werkloosheidsdagen moeten uitbetalen, zelfs als er niet werd gewerkt! De RVA kan de toegekende uitkeringen voor die dagen immers rechtstreeks van jou als werkgever vorderen.

Alle werknemers die op dit regime geplaatst worden – zowel bedienden als arbeiders – zullen recht hebben op een werkloosheidsuitkering van 70% van het (begrensde) brutoloon. Momenteel bedraagt dit begrensd brutoloon 3.075,04 EUR. Op deze uitkering zal 15% bedrijfsvoorheffing worden ingehouden. Daarbovenop zal je als werkgever een supplement van minimum 6,47 EUR per dag tijdelijke werkloosheid moeten betalen, tenzij jouw sectoraal fonds de betaling hiervan (gedeeltelijk) op zich neemt.

Het regime van tijdelijke werkloosheid energie geldt vanaf 1 oktober 2022 tot en met 31 maart 2023.

Voldoe je niet aan bovenstaande voorwaarden om dit regime te kunnen toepassen, dan kan je uiteraard nog steeds een beroep doen op het klassieke regime van tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen.

‘Bijzonder’ minnelijk afbetalingsplan sociale werkgeversbijdragen

Verder kan je als werkgever minnelijke afbetalingstermijnen aanvragen indien je moeilijkheden ondervindt om de sociale werkgeversbijdragen te betalen. Het gaat meer bepaald over de bijdragen voor het derde en vierde kwartaal van 2022, het eerste kwartaal van 2023 en de sociale bijdragen voor de jaarlijkse vakantie van 2023 en de rechtzettingen van sommige bijdragen, die uiterlijk op 30 juni 2023 vervallen.

Als werkgever kan je uitstel krijgen voor maximaal 24 maanden. Hiertoe zal je een gemotiveerde aanvraag moeten indienen bij de RSZ, waarin je bewijst dat de energiecrisis de betaling van jouw socialezekerheidsbijdragen bemoeilijkt.  

Het gaat hierbij ook om “bijzondere” minnelijke afbetalingsplannen, wat inhoudt dat er slechts sancties voor laattijdige betalingen in rekening worden gebracht indien je de afbetalingsmodaliteiten niet respecteert.  

Maatregelen voor de ondernemer als zelfstandige

Overbruggingsrecht

Zelfstandigen, helpers en meewerkende echtgenoten die beslissen hun activiteit te onderbreken of stop te zetten omwille van de energiecrisis, zullen een beroep kunnen doen op het overbruggingsrecht. Het dient te gaan om een volledige onderbreking van élke beroepsactiviteit gedurende minstens 7 opeenvolgende kalenderdagen.

Om dit overbruggingsrecht aan te vragen, zal je in jouw aanvraag bij het socialeverzekeringsfonds moeten motiveren waarom de significante stijging van jouw productie- en/of beroepskosten ten gevolge van de energiecrisis ervoor zorgt dat je jouw activiteit moet onderbreken of stopzetten. Opdat jouw aanvraag ontvankelijk wordt verklaard, moet je onder meer volgende elementen aantonen:

• De impact van de energiecrisis op de productie- en/of beroepskosten van jouw activiteit;
• Een sterke toename van jouw (voorschot)factuur voor energie in 2022 ten opzichte van deze in 2021.

Deze elementen zal je kunnen aantonen aan de hand van volgende bewijsstukken:

• Jouw voorschotfacturen van gas en/of elektriciteit van 2021 en 2022 die een significante stijging aantonen van je energiekosten; en
• Het bewijs van het gedeelte van deze energiekosten in het totaal van je productiekosten/beroepskosten (aan de hand van een balans of andere documenten).

Afhankelijk van hoelang je je activiteiten moet onderbreken, zal je de volgende uitkering ontvangen:

Het overbruggingsrecht omwille van de energiecrisis dat aanvangt in de periode van 1 oktober 2022 tot 31 maart 2023 zal uitzonderlijk niet meetellen voor de totale toekenningsduur van het klassiek overbruggingsrecht over de volledige loopbaan. Het gaat hierbij over de uitkeringen voor de maanden oktober 2022 tot en met maart 2023 en om het behoud van bepaalde sociale rechten, toegekend voor het eerste en tweede kwartaal van 2023.  

Uitstel sociale bijdragen

Verder zal elke zelfstandige, zowel in hoofd- als bijberoep, wiens activiteit zwaar getroffen is door de energiecrisis een schriftelijke aanvraag kunnen indienen om de betaling van zijn sociale bijdragen met één jaar uit te stellen. Dit uitstel kan enkel gevraagd worden voor de voorlopige sociale bijdrage van het vierde kwartaal van 2022 en voor deze van het eerste kwartaal van 2023.

Hiertoe dien je een aanvraag in bij jouw socialeverzekeringsfonds en dit vóór 15 december 2022 (voor de bijdragen van het vierde kwartaal van 2022) of vóór 15 maart 2023 (voor de bijdragen van het eerste kwartaal van 2023). Opnieuw zal je bepaalde bewijsstukken moeten aanleveren, waarvoor we terugverwijzen naar het te verschaffen bewijs in het kader van het overbruggingsrecht.

Indien het uitstel wordt toegestaan, dan betaal je de bijdragen voor het vierde kwartaal van 2022 ten laatste op 15 december 2023 en deze voor het eerste kwartaal van 2023 ten laatste op 31 maart 2024. Opgepast, indien je dit niet doet zullen er verhogingen verschuldigd zijn en zullen onrechtmatig genoten uitkeringen teruggevorderd worden!

Vrijstelling van sociale bijdragen

Verder zal elke zelfstandige, zowel in hoofd- als bijberoep, wiens activiteit zwaar getroffen is door de energiecrisis een schriftelijke aanvraag kunnen indienen om de betaling van zijn sociale bijdragen met één jaar uit te stellen. Dit uitstel kan enkel gevraagd worden voor de voorlopige sociale bijdrage van het vierde kwartaal van 2022 en voor deze van het eerste kwartaal van 2023.  

Hiertoe dien je een aanvraag in bij jouw socialeverzekeringsfonds en dit vóór 15 december 2022 (voor de bijdragen van het vierde kwartaal van 2022) of vóór 15 maart 2023 (voor de bijdragen van het eerste kwartaal van 2023). Opnieuw zal je bepaalde bewijsstukken moeten aanleveren, waarvoor we terugverwijzen naar het te verschaffen bewijs in het kader van het overbruggingsrecht. 

Indien het uitstel wordt toegestaan, dan betaal je de voorlopige bijdragen voor het vierde kwartaal van 2022 ten laatste op 15 december 2023 en deze voor het eerste kwartaal van 2023 ten laatste op 31 maart 2024. Opgepast, indien je dit niet doet zullen er verhogingen verschuldigd zijn en zullen onrechtmatig genoten uitkeringen teruggevorderd worden!

Vermindering van sociale bijdragen

Als zelfstandige in hoofdberoep of meewerkende echtgeno(o)t(e) kan je tevens een vereenvoudigde aanvraag indienen tot vrijstelling van betaling voor de voorlopige bijdrage voor het vierde kwartaal van 2022 en het eerste kwartaal van 2023. Deze aanvraag dient ten laatste op 31 december 2023 te gebeuren en toont de volgende elementen aan:   

• De impact van de energiecrisis op de productie- en/of beroepskosten van jouw activiteit; 
• Een sterke toename van jouw (voorschot)factuur voor energie in 2022 en/of 2023 ten opzichte van deze van 2021. 

Wil je een vrijstelling aanvraag voor andere kwartalen, dan zal dit moeten gebeuren via de klassieke aanvraag tot vrijstelling. 

Afbetalingsplan

Tot slot zal elke zelfstandige, die de sociale bijdrage van het vierde kwartaal van 2022 en/of het eerste kwartaal van 2023 niet kan betalen, een afbetalingsplan kunnen aanvragen voor deze kwartalen. De volgende termijnen zijn van toepassing:  

• De bijdrage van het vierde kwartaal van 2022:  
  • Indien er betalingsuitstel werd toegekend, moet je het afbetalingsplan uiterlijk op 15 december 2023 aanvragen. Dit plan kan voor max. 24 maanden toegekend worden.
  • Indien er geen betalingsuitstel werd gevraagd, moet je het afbetalingsplan uiterlijk op 15 december 2022 aanvragen. Dit plan kan voor max. 36 maanden toegekend worden.  

• De bijdrage van het eerste kwartaal van 2023:  
  • Indien er betalingsuitstel werd toegekend, moet je het afbetalingsplan uiterlijk op 31 maart 2024 aanvragen. Dit plan kan voor max. 24 maanden toegekend worden.  
  • Indien er geen betalingsuitstel werd gevraagd, moet je het afbetalingsplan uiterlijk op 31 maart 2023 aanvragen. Dit plan kan voor max. 36 maanden toegekend worden.  

Aarzel zeker niet ons hier te contacteren bij vragen.

Wens je een gesprek over de juiste aanpak voor jouw onderneming?  Maak dan hier een afspraak met onze pro experts!