Op 18 september keurde de Vlaamse Regering een hervorming goed waardoor het duolegaat niet langer zal kunnen worden aangewend voor fiscale planning. Ter compensatie wordt er voor de goede doelen voorzien in een schrapping van de erf- en schenkbelasting. Voor een ver familielid of vriend wordt de “vriendenerfenis” gelanceerd.
Duolegaat – wat?
Hoewel de erfbelasting voor een ver familielid (lees: anderen dan partner, (klein)kind, of ouder, bijvoorbeeld een neef) of niet-familielid (lees: vriend) in 2018 werd verlaagd, betalen deze erfgenamen op vandaag nog steeds een forse 25 tot 55 procent aan erfbelasting op hun erfdeel.
Teneinde deze zware belasting te verlichten, wordt soms gebruik gemaakt van de techniek van het zogenaamde “(omgekeerd) duolegaat”. Hierbij bepaal je in een testament dat je nalatenschap deels zal toekomen aan een goed doel (bijvoorbeeld een VZW), en deels aan een neef of vriend, onder de voorwaarde voor het goed doel om de erfbelasting van die neef/vriend te betalen. Aangezien het erfdeel dat aan de VZW toekomt, wordt belast aan het lager tarief van 8,5% (t.o.v. de veel hogere tarieven van toepassing voor “anderen”), zal er sprake zijn van een grote belastingbesparing. De vriend/neef zal netto meer overhouden dan wanneer hij zonder duolegaat had geërfd en het goed doel verkrijgt extra inkomsten, aldus pluspunt voor beide partijen.
Waarom wijziging?
Volgens de overheid wordt het duolegaat op vandaag al te vaak gebruikt als een louter fiscaal instrument, waarbij de altruïstische insteek te veel op de achtergrond komt. Om die reden stelde minister Matthias Diependaele voor om de fiscale behandeling van het duolegaat aan te passen.
De figuur van het duolegaat op zich blijft bestaan maar het zal niet langer nuttig zijn om een belastingbesparing te realiseren in hoofde van een ver familielid of een vriend.
En wat staat daar tegenover?
Om te vermijden dat de goede doelen ingevolge voormelde hervorming minder inkomsten uit giften of legaten zouden ontvangen, zullen zij geen belasting meer moeten betalen op hetgeen zij bij schenking of erfenis ontvangen (tegenover de huidige 8,5% erfbelasting en 5,5% schenkbelasting). Op die manier zou het altruïstisch element worden hersteld.
Voor het ver familielid of de goede vriend anderzijds, wordt de “vriendenerfenis” in het leven geroepen. Hierbij kan je bij middel van authentiek testament tot 15.000 euro laten toekomen aan 1 persoon of aan meer personen samen, waarop een tarief van 3% zal worden toegepast (tegenover de huidige 25%) onder de vorm van een belastingvermindering. Concreet zal dit neerkomen op een belastingbesparing van maximum 3.300 euro.
Inwerkingtreding?
De nieuwe regeling zal gelden voor overlijdens vanaf 01/07/2021. De inwerkingtreding wordt dus niet gekoppeld aan de datum waarop je het testament hebt opgemaakt, maar wél aan de datum van overlijden.
Heb je in het verleden reeds een testament met duolegaat opgemaakt met het oog op belastingbesparing voor een familielid of vriend, neem dan zeker contact op met ons om dit te herbekijken. Het opgemaakte testament zal vanaf volgende zomer immers niet meer het gewenste resultaat opleveren en zelfs mogelijks verworpen worden door het goed doel.
