Energiecrisis: Subsidies

Vlaanderen – 4e kwartaal 2022

Ondernemingen met een operationeel verlies in het vierde kwartaal van 2022 komen in aanmerking voor energiesteun van de Vlaamse overheid mits ze aan een aantal strikte voorwaarden voldoen. Energie-intensieve ondernemingen kunnen rekenen op verhoogde steun. Verwacht wordt dat deze steunmaatregel zal herhaald worden voor het eerste kwartaal van 2023. 

 

Hoeveel bedraagt de steun? 

• De standaardsteun bedraagt 25% van de energie meerkost van het vierde kwartaal van 2022, beperkt tot 80% van het operationele verlies en tot maximaal 500.000 EUR. 
• Voor energie-intensieve bedrijven* bedraagt de steun 30%, beperkt tot 80% van het operationele verlies en tot maximaal 4.000.000 EUR.   
• Energie-intensieve ondernemingen die actief zijn in één of meer bijzonder getroffen sectoren, zoals bepaald in het Europees tijdelijk crisiskader**, krijgen 35 %, beperkt tot 80% van het operationele verlies en tot maximaal 7.500.000 EUR.   

De in aanmerking komende energie meerkost wordt berekend als het product van enerzijds het verschil tussen de eenheidsprijs die de onderneming als eindverbruiker bij een externe leverancier heeft betaald tijdens het vierde kwartaal van 2022 en het dubbele van de gemiddelde eenheidsprijs die de onderneming als eindverbruiker bij een externe leverancier heeft betaald voor de energie-uitgaven in 2021, en anderzijds het volume dat voor deze energie is verbruikt tijdens het vierde kwartaal van 2022. 

De in aanmerking komende meerkost wordt berekend per maand, overeenkomstig de maandelijkse facturatie.  

In toepassing van het tijdelijk crisiskader van Europa mogen de hoeveelheden aardgas en elektriciteit die worden gebruikt om de meerkost te berekenen, niet meer zijn dan 70% van het verbruik in dezelfde maand in 2021. 

(*) Energie-intensieve bedrijven zijn bedrijven waarvan de energie-uitgaven minstens 3% vertegenwoordigden van de omzet behaald tijdens het kalenderjaar 2021, zoals af te leiden uit de jaarrekening of resultatenrekening. 

(**) Het gaat om volgende sectoren : productie van metalen, deelsectoren uit de chemie en kunstmeststoffen, papierindustrie, textielindustrie, synthetische vezels en glasvezels, raffinaderijen, glasindustrie, vervaardigen van houten panelen, vervaardigen van keramische tegels en vervaardigen van minerale wollen (isolatie).

 

Wie kan op de steun een beroep doen? 

Enkel de ondernemingen die aan alle hierna vermelde voorwaarden voldoen komen in aanmerking voor de steun: 

• De onderneming moet in 2021 minstens 7.500 EUR (excl. BTW) aan uitgaven voor elektriciteit en gas gedaan hebben in haar Vlaamse vestigingen. 
• De onderneming moet in het vierde kwartaal van 2022 een operationeel verlies (negatieve EBITDA) lijden.  Dat verlies moet worden geattesteerd door een erkende externe accountant, een erkende bedrijfsrevisor of een gecertificeerde accountant. 
• De onderneming mag in de periode van 1 oktober 2022 tot en met 31 december 2023 geen dividenden uitkeren. 
• Een onderneming met een RSZ-tewerkstelling van meer dan 10 personen mag niet meer dan 35% van het personeel tijdens het vierde kwartaal 2022 op tijdelijke werkloosheid zetten omwille van de verhoogde energiekosten. 
• Een onderneming die onder het toepassingsgebied van een energiebeleidsovereenkomst valt, moet hierop intekenen en de voorwaarden ervan naleven.   

Voor de verhoogde steun (30% of 35%) geldt nog de bijkomende voorwaarde dat de meerkost minstens 50% van het operationele verlies moet bedragen.  Energie-intensieve bedrijven die hier niet aan voldoen kunnen wel nog terugvallen op de standaardsteun. 

 

Wie wordt uitgesloten van deze maatregel? 

Volgende ondernemingen worden uitdrukkelijk uitgesloten van de steun: 

• Ondernemingen die zich in de rechtstoestand van ontbinding, stopzetting, faillissement of vereffening bevinden; 
• Ondernemingen die zowel in het boekjaar 2019 als in het boekjaar 2021 een negatief eigen vermogen hadden; 
• Ondernemingen die op 1 oktober 2021 nog niet opgericht waren; 
• Kredietinstellingen en financiële inrichtingen; 

Daarnaast zijn er een aantal cumulbepalingen.  Zo is de energiesteun in 2023 niet cumuleerbaar met de Strategische Transformatiesteun of de kmo-groeisubsidie. 

 

Wanneer en hoe kan je de steun aanvragen ? 

De aanvraag wordt online ingediend en verder digitaal behandeld. De online aanvraag is mogelijk van 12 december 2022 tot en met 28 februari 2023, 12u.  

Een onderneming dient één enkele aanvraag in te dienen voor de gezamenlijke energiekosten van al haar vestigingen of bedrijfstakken. 

Houd de volgende informatie bij de hand: 

• de totale kosten en verbruiken voor gas en elektriciteit van de Vlaamse vestigingen voor 2021 
• de verwachte maandelijkse kosten en verbruiken voor gas en elektriciteit van de Vlaamse vestigingen voor het vierde kwartaal van 2022 
• het verwachte operationeel verlies van de onderneming voor het vierde kwartaal van 2022.  
• de jaaromzet van je onderneming van het kalenderjaar 2021 (niet nodig voor zelfstandigen) 

Kleinverbruikers met jaarlijks uitgelezen tellers voor gas of elektriciteit kunnen gebruik maken van de rekenmodule voor de berekening van de maandelijkse verbruiken en kosten. Het gebruik van deze rekenmodule is optioneel. 

Na indiening van de steunaanvraag zal je per mail een kennisgeving ontvangen van de voorlopig berekende steun. Aangezien de berekening gebaseerd is op verwachte kosten en verbruiken en een verwacht operationeel verlies, zal dit steunbedrag een inschatting zijn. 

Hierbij wordt nog geen rekening gehouden met het maximale steunplafond op groepsniveau noch met het maximale budget voor deze steunmaatregel. In geval van overschrijding van het beschikbare budget wordt de steun pro rata uitbetaald aan de begunstigde ondernemingen na toepassing van steunpercentages en steunplafonds. 

 

Hoe vraag je de uitbetaling van de energiesteun aan? 

Enkel ondernemingen die een kennisgeving van berekende steun ontvangen hebben (zie hierboven) kunnen de uitbetaling van de energiesteun aanvragen. Dit gebeurt eveneens online. 

De uitbetaling van de steun kan pas aangevraagd worden zodra de onderneming beschikt over: 

• de energiefacturen voor gas en elektriciteit van 2021 
• de energiefacturen voor gas en elektriciteit van het vierde kwartaal van 2022 
• het attest van een door ITAA erkende externe accountant, een bedrijfsrevisor of een gecertificeerde accountant met betrekking tot de EBITDA van het vierde kwartaal van 2022. VLAIO zal hiervoor een sjabloon voorzien. 
• een neergelegde jaarrekening met betrekking tot het kalenderjaar 2021 (niet voor zelfstandigen) 
• een bankattest 

Na controle van de uitbetalingsaanvraag met bijhorende stavingstukken zal de steun definitief berekend en uitbetaald worden. De definitief berekende steun kan hoger of lager zijn dan de voorlopig berekende steun (zie initiële aanvraag). 

 

Vlaanderen – 1e kwartaal 2023

Ook voor het eerste kwartaal van 2023 zal Vlaamse energiesteun kunnen aangevraagd worden. 

Bijsturing 

Na een evaluatie van de energiesteun voor het vierde kwartaal 2022 stelt de Vlaamse Regering de voorwaarden voor het eerste kwartaal van 2023 hier en daar bij : 

• Elke gezonde onderneming met minstens 7.500 euro aan uitgaven voor elektriciteit en aardgas in haar Vlaamse vestigingen in 2021 komt in aanmerking. 
• Enkel prijsstijgingen in elektriciteit en aardgas die meer dan 50% hoger liggen dan de prijzen van 2021 kunnen gesubsidieerd worden. 
• De onderneming moet daarnaast in het eerste kwartaal van 2023 een daling van haar brutowinst (EBITDA) van minstens 50% kennen. 
• Van de minimale brutowinstdaling moeten de totale meerkosten aan gas en elektriciteit minstens 70% bedragen, oftewel 35% van de brutowinst voor de crisis. 

Andere voorwaarden blijven onverminderd gelden. Zo is elke onderneming die de steun ontvangt: 

• verplicht om minstens vijf jaar in Vlaanderen actief te blijven; 
• mag zij tot het einde van 2023 geen dividenden uitkeren; 
• mag zij niet meer dan 35% van het personeel op tijdelijke werkloosheid hebben geplaatst voor de periode waarvoor zij steun ontvangt; 
• en moet elke onderneming met een hoog energieverbruik een energiebeleidsovereenkomst ondertekenen, waardoor zij zich ertoe verbindt haar energieverbruik te reduceren, bijvoorbeeld door procesaanpassingen of innovatieve renovaties. 

Wanneer aanvragen? 

De reglementering voor deze steunperiode wordt verder uitgewerkt en zal vervolgens voorgelegd worden aan de Europese Commissie voor goedkeuring. 

 

GREEN investeringssteun

De GREEN steun van VLAIO richt zich naar ondernemingen die investeringen doen om de transitie te maken van fossiele brandstoffen naar elektriciteit of groene energie (thema vergroening) en / of hun totale energieverbruik te verminderen (thema energie-efficiëntie) 

De volgende investeringen komen niet in aanmerking: 

• investeringen die op de limitatieve technologieënlijst van de ecologiepremie+ staan. Deze investeringen moeten ingediend worden via ecologiepremie+. 
• investeringen om te voldoen aan wettelijke verplichtingen (bijvoorbeeld in verband met te behalen normen, omgevingsvergunningen, energiebeleidsovereenkomsten en overeenkomsten van sectorfederacties, …).  

Thema vergroening  

We spreken van ‘vergroening’ als de eindgebruiker fossiele brandstoffen (zoals aardgas, diesel, stookolie, …) vervangt door groene warmte, groene koude, elektriciteit, groene waterstof, blauwe waterstof, restwarmte of restkoude. 

Volgende groene energiedragers worden in deze oproep gesteund : 

Warmte: 

• Afkomstig van thermische zonne-energie (geen fotovoltaïsche (PV) zonnepanelen), geothermie, water of bodem (geen lucht), biomassa die voldoet aan de duurzaamheidscriteria, van RED II, gas van rioolzuiveringsinstallaties en biogas; 
• Groene waterstof: geproduceerd uit groene stroom; 
• Blauwe waterstof: geproduceerd uit fossiele brandstoffen met opvang van koolstofemissies (carbon capture) en permanente opslag (carbon storage) of gebruik van de opgevangen koolstofemissies (carbon utilization). 
• Restwarmte. 

Elektrificatie (bijvoorbeeld een proces op aardgas elektrisch maken) 

Komen niet in aanmerking: 

• Vaste en vloeibare biomassa die niet voldoet aan de duurzaamheidscriteria van RED II 
• Omgevingslucht (voorbeeld: warmtepomp op lucht) 
• Stortgas 
• PV-panelen, windturbines, of andere manieren om elektriciteit te produceren 

  

Thema energie-efficiëntie 

Investeringen om energie efficiënter in te zetten voor de kernactiviteiten van de onderneming komen ook voor steun in aanmerking. Kernactiviteiten zijn activiteiten die in hoofdzaak productiegerelateerd zijn.  Het kan bijvoorbeeld gaan om aanpassingen aan het productieproces, warmte-koude opslag, … 

Wat komt niet in aanmerking? 

• Technologieën die de standaard niet overschrijden zoals thermische isolatie, efficiëntere verlichting, toerentalregeling van compressoren, gebouwbeheerssystemen, verduurzaming van het wagenpark, aansturen van zonnepanelen. 
• Investeringen enkel gerelateerd aan het gebouw, het wagenpark, …  
• Investeringen in nieuwe fossiele technologieën, tenzij het over opwaardering van restwarmte gaat. 

  

Hoeveel bedraagt de steun ?

Naargelang de grootte van de onderneming en de ecoklasse (A of B) van het investeringsproject bedraagt de steun 20%, 30% of 40% van de ecologische meerkost. 

 Projecten die een hoge kosteneffectiviteit (KE) behalen (hoge milieubaten per geïnvesteerde euro, KE ≥ 1,5) behoren tot ecoklasse A.  

Projecten die een lagere (maar nog steeds voldoende) kosteneffectiviteit behalen (KE < 1,5 maar > 0) behoren tot ecoklasse B. 

De ecologische meerkost is de kost van de extra investeringen (exclusief btw) noodzakelijk voor het verwezenlijken van de milieudoeleinden. De extra investeringen worden berekend door de ecologie-investering te vergelijken met een klassieke investering die in technisch opzicht vergelijkbaar is, maar waarmee niet hetzelfde niveau van milieubescherming bereikt kan worden (= de standaardinvestering). De vergelijking gebeurt op basis van een gelijke productiecapaciteit. 

 

Hoe aanvragen ?

De aanvraag moet digitaal ingediend worden via het portaal van VLAIO. 

Voor de aanvraag moet je je wel verplicht aanmelden voor een voorbespreking met een VLAIO bedrijfsadviseur.  Na dit gesprek weet je of je project kans maakt op subsidiëring en zo ja, waar voor jouw project de aandachtpunten liggen voor het opmaken van een goede subsidieaanvraag. 

 

Aarzel zeker niet ons hier te contacteren bij vragen.

Wens je een gesprek over de juiste aanpak voor jouw onderneming?  Maak dan hier een afspraak met onze pro experts!

 

Wallonië

Er is een budget van 175 miljoen EUR beschikbaar gesteld om directe steun te verlenen aan bedrijven die door de plotselinge stijging van de energieprijzen zijn getroffen.

Per kwartaal gelden volgende modaliteiten:

Categorie	% steun	steunplafond	voorwaarden
Niet-energie-intensieve bedrijven in de zin van het tijdelijke steunkader	25%	500.000,00 EUR	Daling van het bedrijfsresultaat ten opzichte van de referentieperiode van jaar n-1 en uitvoering van een energie-audit binnen 3 jaar
Energie-intensieve bedrijven (=waar de aankoop van energieproducten ten minste 3% van de productiewaarde bedraagt)	30%	4.000.000,00 EUR	De in aanmerking komende kosten bedragen minstens 50% van het exploitatieverlies. De steun bedraagt maximaal 80% van het exploitatieverlies in de betrokken periode.
Zeer energie-intensieve bedrijven (bv. aluminium, glasvezel, pulp, kunstmest, waterstof en chemische bedrijven)	35%	7.500.000,00 EUR

 

De steun wordt verleend voor het vierde kwartaal van 2022 en voor het eerste kwartaal van 2023 indien de tijdelijke kaderregeling wordt verlengd.

Het steunpercentage wordt toegepast op het verschil tussen de factuur voor de betrokken periode (kwartaal) en het dubbele van de factuur voor de overeenkomstige periode van het voorgaande jaar.

Voorbeeld:

• Factuur kwartaal 4 2021: 3.000 EUR
• Factuur kwartaal 4 2022: 10.000 EUR
• ➜ berekeningsbasis = 10.000 EUR – (3.000 EUR X 2) = 4.000 EUR
• ➜ steun bedraagt 25% van 4.000 EUR, dus 1.000 EUR.

Bovendien zijn aan de toekenning van de steun nog volgende voorwaarden verbonden :

• De jaarlijkse energierekening moet in 2021 hoger zijn dan 7.500 EUR;
• De onderneming mag geen beroep doen op economische werkloosheid van meer dan 35% ten opzichte van de referentieperiode van het voorgaande jaar;
• De onderneming mag geen dividenden uitkeren aan de aandeelhouders in het jaar waarin ze de steun ontvangt en de toegekende steun mag niet worden gewaardeerd in het kader van de uitkering van enig dividend met betrekking tot het boekjaar waarin de steun wordt verleend.

De Waalse energiesteun zal kunnen worden aangevraagd van 6 februari tot 5 maart op het daartoe bestemde online platform. 

Aarzel zeker niet ons hier te contacteren bij vragen.

Wens je een gesprek over de juiste aanpak voor jouw onderneming?  Maak dan hier een afspraak met onze pro experts!